Lan bị thối gốc, thối rễ, thối thân dùng thuốc gì? cách trị ra sao? Mời các bạn theo dõi phần chia sẻ sau đây về kinh nghiệm cứu chữa một cây lan phi điệp bị thối gốc của bạn Kiều Phong nhé

Vào một sáng đẹp trời, bạn háo hức thức dậy sớm ra thăm vườn với niềm vui thư thái khó tả khi được ngắm nhìn những giò lan lên xanh mơn mởn sau cơn mưa đêm. Ánh mắt bạn hướng ngay về giò Phi Điệp quý giá nhất mà bạn trân trọng treo ở trung tâm của khu vườn. Đang mùa sinh trưởng, những mầm tơ đang phát triển mập mạp, từng cặp lá xanh mỡ màng, nối đôi nhau dài mãi. Bỗng ánh mặt bạn chợt tối lại, có điều gì đó không ổn: một ngọn mầm gục ngã. Trong đầu bạn thoáng nghĩ: có lẽ do gió táp mạnh đêm qua hay lũ chuột quái ác gây ra đây? Thoáng bình tĩnh lại, bạn quan sát kỹ gốc mầm và sẽ nhận ra có một vị trí gần gốc mầm bị héo quắt lại làm cây bị đổ ngã.

Chắc chả ai mong mình là nhân vật trong câu chuyện giả tưởng này đâu nhỉ. Nhưng nếu đó là bạn, thì mình phải chia buồn với bạn. Ở đây giò lan đắt giá mà bạn yêu quý nhất đã mắc phải một căn BỆNH NAN Y, đó là bệnh làm THỐI GỐC, THỐI THÂN (Hặc thối rễ, hoặc bệnh chết chậm…). Nếu như bạn nào yêu khoa học và muốn tìm hiểu nguyên nhân của căn bệnh này có thể tham khảo bài viết rất công phu của anh Nguyễn Ngọc Hà, ở Bảo Lộc, Lâm Đồng, một người trồng lan rất có tâm, còn trong khuôn khổ bài viết này mình truyền đạt đến các bạn một vấn đề cốt lõi đó là việc phải giải quyết ra sao trên thực tế để cứu giò lan của bạn khỏi một kết cục bi thảm.

Bệnh thối gốc – sát thủ thầm lặng trên hoa lan

Hoa lan trong quá trình sinh trưởng gặp phải vô số thiên tai, định họa, nhưng tại sao mình lại gọi Bệnh thối gốc là Sát thủ thầm lặng bởi mức độ nguy hiểm số 1 của nó đối với sự tồn tại của giò lan. Các căn bệnh khác cơ bản có thể cứu chữa, nhưng riêng đối với bệnh thối gốc thì tỉ lệ chết cả giò lên đến gần 100% nếu không có các biện pháp xử lý kịp thời.

Trở lại nội dung chính nhé. Khi gặp phải khủng hoảng trên bạn cần bình tĩnh xem xét kỹ phần gốc lan phi điệp tím. Nếu quan sát thấy phần các lá gốc của thân mầm có hiện tượng héo vàng, phần vỏ áo ở gốc mầm cũng héo vàng, bóc phần vỏ áo đó ra bạn cũng nhận thấy phần thân gần gốc mầm cũng chuyển sang úa vàng nhẹ. Cẩn thận nữa thì bạn bới phần giá thể quanh mầm gốc bị ngã gục và quan sát kỹ sẽ thấy phần rễ già đã bị thối mục trong khi phần rễ non mới ra phía trên có dấu hiệu đen đầu và dừng sinh trưởng. Nếu có các dấu hiệu trên thì không còn nghi ngờ gì nữa về căn bệnh mà giò lan phi điệp tím của bạn mắc phải (tuy nhiên cần phân biệt bệnh này với bệnh thối nhũn cũng làm mầm gốc đổ gục, mình sẽ trình bày ở bài sau). Căn bệnh này cực kỳ nguy hiểm vì nó phát sinh âm thầm từ trong giá thể trong điều kiện nóng ẩm, đầu tiên nó phá hủy hệ thống rễ của cây rồi lan dần đến cổ rễ và vào giả hành (thân). Bệnh bộc phát mãnh liệt sau các cơn mưa (đón đọc bài Nước mưa- kẻ thù số 1 của lan rừng) tuy nhiên, nguyên nhân lại là do cả một quá trình diễn ra trước đó. Khi phát hiện ra bệnh (thân đổ gục ở mầm gốc, hoặc vàng úa ở thân tơ) thì đã là lúc bệnh đã lan đến gốc và thớ gỗ trong giả hành và không thể cứu chữa được nữa. Bệnh rất khó phát hiện sớm vì nếu chỉ quan sát bề mặt chậu sẽ không phát hiện ra rễ già của cây lan phi điệp bị thối do bị che lấp trong giá thể. Trong khi các rễ non của mầm gốc vẫn phát triển bình thường phía trên bề mặt chậu đánh lừa bạn.

Biết đúng bệnh rồi, chắc chắn bạn sẽ vô cùng lo lẵng và có hành động tức thì để cứu giò lan của mình. Mình và đa phần các bạn chắc chắn sẽ xử lý theo kinh nghiệm học được trên mạng internet và từ lời khuyên của các nhà vườn. Việc đầu tiên là cắt bỏ mầm ngọn bị thối (có thể vớt vát để ươm kie) và phun thuốc chống nấm kết hợp kháng sinh. Khi giò Phi điệp của mình bị bệnh này, mình cũng đã làm như vậy. Cẩn thận hơn mình còn pha một hỗn hợp thuốc chống nấm và kháng sinh đặc 100% bôi vào vết cắt. Sau đó chit keo liền sẹo, thậm chí là rắc thuốc bột chống thối quanh gốc. Các biện pháp như vậy, cũng chưa làm một người cẩn thận như mình yên tâm. Mình pha một chậu to dung dịch thuốc nấm và kháng sinh rồi ngâm cả chậu lan vào như mách bảo của các chuyên gia.

Bất hạnh thay, tất cả các biện pháp ấy cũng chỉ kéo dài sự tồn tại của giò lan thêm được 2 tuần. Mình đã đau xót khi nhìn thấy từng mầm tơ còn lại ra đi với tốc độ từ từ (2-3 ngày/ một ngọn) quả là đúng không hổ danh bệnh “chết chậm”.

Nhưng nếu như căn bệnh này là nan y, vô phương cứu chữa thì chắc mình sẽ không làm mất thì giờ của mình và của bạn đọc khi viết bài này. Chỉ có điều là bạn có đủ “dũng khí” và cái đầu lạnh để áp dụng giải pháp mà tôi đưa ra sau đây không thôi?.

Làm gì khi lan bị thối gốc, thối thân

Đầu tiên, bạn phải chấp nhận một thực tế là căn bệnh này không thể chữa khỏi bằng các loại thuốc hiện có. Lúc này giò lan của bạn có thể hồi sinh 100% là một phép màu. Việc bạn phải làm là cứu vãn tối đa thiệt hại và bảo tồn được giống cây ngay lập tức. Bạn càng quyết định sớm thì tỉ lệ thành công càng cao.

Bước 2, Nhanh chóng gỡ bỏ toàn bộ giề lan ra khỏi giá thể. Kể cả các nhánh lan không bị thối gốc (đây là quyết định khó vượt qua nhất đó, đa phần các bạn sẽ chỉ cắt phần bị bệnh và hy vọng…)

Bước 3, Cắt vứt bỏ các giả hành, mầm gốc cây lan bị bệnh đến sát gốc nhất có thể. Các thân và mầm gốc chưa bị thối cần cắt bỏ toàn bộ rễ già và rễ non đến sát phần gốc giả hành. Sau đó ngâm toàn bộ vào dung dịch thuốc diệt nấm ( Aliette, Antracol, Ridomil… Pha kết hợp kháng sinh chống khuẩn (Kasugamil…) theo liều đặc hơn ghi trên nhãn mác một chút trong vòng 20-30 phút.

Bước 4, Treo khô (cắt nước) phần cây không bị thối từ 2-3 ngày. Sau đó ngâm lại vào dung dịch kích rễ trong 30 phút. Trồng lan vào giá thể sạch và mới hoàn toàn như lúc mới mua cây giống về.

Mấu chốt của vấn đề là ở bước thứ 2. Khi bạn bị buộc phải đưa ra một quyết định không hề dễ dàng gì khi phải nhổ bỏ toàn bộ một chậu lan quý giá đang lên xanh tốt, và có vẻ như không có dấu hiện gì của bệnh tật nguy hiểm. Bệnh thối gốc, thối thân tuy hiểm nhưng sức sống của cây lan cũng hết sức mãnh liệt. Cộng với sự giúp đỡ của bạn, nó sẽ vượt qua. Nếu các mầm bệnh bị loại bỏ triệt để, cây lan sẽ ra rễ và mầm gốc mới. Tôi tin rằng nếu bạn sáng suốt và quyết đoán thì chỉ sau 1 năm khả năng giò lan (thân thòng) của bạn hồi phục trên 80% là điều có thể.