Lan Ngọc Điểm là loại Lan phân bố khá phổ biến ở nước ta. Lan Ngọc Điểm khá dễ trồng. Thích nghi với mọi điều kiện khí hậu tại Việt Nam. Ngọc Điểm cho hoa vào dịp tết, hoa đẹp có mùi hương thoang thoảng đặc trưng của Lan rừng. Nên hầu như anh chị em chơi lan, ai cũng có cho mình từ một đến hai cây trong vườn. Với tình yêu đặc biệt dành cho lan Ngọc Điểm. Chuyên trang xin chia sẻ một số quan điểm chủ quan về loài lan này như sau.
Mục lục nội dung
I. Giới thiệu về lan Ngọc điểm
1. Tên gọi
Lan Ngọc điểm có tết khoa học là khoa học là Rhynchostylis gigantean. Tại Việt Nam hiện nay có 3 tên gọi chính cho loài lan này. Miền Nam gọi là ngọc điểm, Miền Bắc gọi là Đai Châu (tên gọi tượng hình của chuỗi hoa sắp nở lung linh như chuỗi ngọc). Miền Trung gọi là Nghinh Xuân (đón tết).
Thỉnh thoảng tôi vẫn nghe một số người gọi là “tai trâu”. Đây là cách gọi hoàn toàn sai và nghe rất chối tai khi nó không phản ánh điều gì về thân, lá, hoa, hương của chủ thể.
2. Hương hoa của Lan Ngọc Điểm
Ngọc điểm nở hoa khi được trưng bày trong gian phòng khách thì hầu như phát hương tỏa khắp. hương thơm dịu nhẹ nhưng đằm thắm, ngất ngây lòng người. Có lẽ, ngọc điểm cùng với họ lan giáng hương và lan trầm là những loài lan sở hữu mùi hương quyến rũ bậc nhất trong họ nhà lan.
Lan Ngọc điểm có thể nói là Lan của tết cổ truyền dân tộc. Một cây ngọc điểm trưởng thành bình thường sẽ cho hoa vào dịp Tết ta (Tết nguyên đán). Trừ những năm nhuận cây cho hoa sớm trước Tết.
Cây ngọc điểm mất khoảng 2-3 tháng từ lúc nhú vòi, ra nụ cho đến khi hoa nở. Điều này phụ thuộc nhiều vào thời tiết nóng, lạnh và chế độ tưới nước, chiếu sáng của người chơi. Độ bền của hoa nếu chăm sóc tốt thường là 20-30 ngày.
3. Màu sắc của Lan Ngọc Điểm
Ngọc điểm rừng tại Việt Nam ghi nhận 2 màu chính:
– Cánh trắng điểm nhiều đốm tím trên cánh hoa, với môi giữa màu tím.
– Cánh trắng điểm ít đốm tím hoặc không có đốm tím, với môi giữa màu tím.
Cá biệt có một số cây ngọc điểm rừng cho hoa trắng tuyền (pure white). Loại này rất hiếm và đương nhiên có giá trị cao nhờ độ thuần khiết, tinh khôi của nó.
Lan Ngọc điểm công nghiệp hay ngọc điểm Thái ghi nhận thêm một số màu hoa lai tạo: tím, đỏ, trắng, hồng… Nhưng độ cứng của màu hoa và hương thơm có phần kém đi nên không thể so sánh được độ chất của ngọc điểm rừng. Bạn có thể tham khảo những mặt hoa Ngọc Điểm đột biến sau đây.
4. Kiểu hình của lan ngọc điểm
Nếu để ý, ngọc điểm vẫn có loại lá lướt và lá xếp, loại lá ngắn và loại lá dài và thậm chí là lá to bản và lá bản hẹp. Cũng có thể là do điều kiện chăm sóc khác nhau của từng cây, từng người – môi trường xác định kiểu hình. Và để nói về kiểu hình nào đẹp hơn hay kém hơn thì hoàn toàn phụ thuộc vào quan điểm chơi cây, chơi hoa của gia chủ.
II. Cách chăm sóc Lan Ngọc Điểm
1. Nhiệt độ và độ ẩm
Ngọc điểm là loại Lan chịu nhiệt tốt, nhưng nó thích ẩm. Nhiệt độ và độ ẩm lý tưởng cho cây vào khoảng 40 – 70% và 26°C– 30°C. Độ ẩm càng cao, rễ lan mọc càng nhanh và phát triển rất tốt. Tuy lan Ngọc Điểm chịu nhiệt tốt nhưng không nên để lan chịu ánh nắng trực tiếp vì dễ gây bỏng lá. Trong môi trường bóng râm quá lớn, thiếu ánh sáng cần thiết lan Ngọc Điểm cũng khó có thể phát triển tốt. Thiếu ánh sáng cây sẽ tăng trưởng chậm và thiếu sức sống. Lan Ngọc Điểm ưa nóng nhưng nó cần lượng ánh sáng chiếu trong ngày vừa đủ để ra hoa, Vì thế cây chỉ nở hoa vào dịp tết âm lịch, tức vào thời điểm trong năm có ngày ngắn đêm dài
2. Giá thể trồng lan ngọc điểm
Ngọc điểm là loại lan đơn thân nên ưa giá thể thoáng. Chịu ẩm nhưng không chịu được úng. Luôn nhớ Ngọc Điểm thường mọc trên cây cao rất thoáng gió. Không ưa không khí tù hãm vì thế rễ cây không được ẩm ướt suốt ngày. Lan cũng không ưa bị quấy nhiễu hay thay chậu, cho nên cách trồng tốt nhất là ghép cây vào gỗ, lũa hoặc trồng trong chậu để phơi rễ ra ngoài.
Kinh nghiệm cho thấy cây lan ngọc điểm được ghép trên gỗ sẽ phát triển nhanh hơn. Bộ rễ phát triển mạnh hơn do thoáng khí và ít bị rụng lá chân. Gỗ dùng ghép ngọc điểm có thể là gỗ vú sữa, nhãn… hoặc bất kỳ loại gỗ nào không có chất mặn, chất chát và thời gian sử dụng lâu bền để tránh phải thay giá thể nhiều lần gây sốc cây. Nếu trồng chậu thì nên trồng chậu đất nung nhiều lỗ với vài cục than to để tạo độ thoáng cho rễ. (Kinh nghiệm cho thấy những vườn có hồ nước bên dưới treo ngọc điểm bên trên cây phát triển rất mạnh do hồ nước bốc hơi khiến ẩm độ không khí cao kích thích rễ phát triển nhanh)
3. Tưới nước
Đối với lan Ngọc Điểm. Tùy từng giai đoạn phát triển của cây mà ta cung cấp lượng phân bón cũng như lượng nước tưới thích hợp. Lan ngọc điểm là loại lan đơn thân nên giả hành không dự trữ nước nhiều. Do đó cần cung cấp đủ độ ẩm để cây phát triển. Tuỳ theo loại giá thể trồng mà chọn cách tưới cho phù hợp. Vào mùa nắng có thể tưới ngày 2-3 lần tuỳ theo giá thể trồng và độ ẩm của vườn, ngày mưa khỏi tưới, chỉ tưới lại khi thấy cây khô ráo.
4. Bón phân cho lan ngọc điểm
Nên bổ sung các loại phân có chứa trung vi lượng, N-P-K và các chất cần thiết để để cây cho hoa đúng thời điểm. Bạn cần nhớ, đừng bao giờ bón phân cho lan lúc giá thể và rễ đang khô nóng. Nên bón phân vào buổi sáng hoặc chiều mát. Trước khi tưới, phun phân hãy phun sương ẩm toàn bộ cây và gốc. Bón theo đúng chỉ dẫn và đúng chu kỳ phát triển của cây.
Sau mùa xuân khi lan ngọc điểm đã tàn hoa và bước vào mùa nghỉ ta chỉ tưới nước 1lần/ngày. Vào cuối tháng 4 đầu tháng 5 khi cây bước vào thời kì phát triển ta phun phân 30-10-10 nhằm kích thích cây ra lá và rễ. Phun cách nhau 1 tuần 1 lần với liều lượng thấp hơn so với chỉ dẫn trên bao bì vì lan rừng không chịu được nồng độ phân cao. Sau 2 lần tưới 30-10-10 thì tưới 1 lần 20-20-20 nhằm để cây phát triển cân đối lại tránh hiện tượng cây mềm yếu do thừa đạm. Khi cây bắt đầu nhú mầm hoa thì chuyển sang dùng phân bón lá 6-30-30 nhằm tăng khả năng đậu hoa và vòi hoa dài hơn.
Thông thường từ khi nhú vòi hoa đến khi nở là khoảng 3 tháng. Cây ra hoa sớm hay muộn phụ thuộc niều vào khí hậu gần tết. Vì thế nếu muốn hoa nở đúng tết bạn phải canh thời gian để kìm hãm hoặc kích thích cây. Cách làm Lan Ngọc Điểm ra hoa đúng tết bạn tham khảo tại đây
III. Phòng trừ bệnh và dịch hại cho lan ngọc điểm
Định kì phun các loại thuốc phòng trị bệnh như Ridomil Gold , Booc Đo , Tilt Super. Phun 1 tháng 1 lần vào mùa khô và 2 tuần 1 lần vào mùa mưa…. Xen kẽ cho cây đỡ bị lờn thuốc. Có thể pha chung với phân nhưng nên dùng bình xịt riêng để tiết kiệm và tiện theo dõi. Mẹo nhỏ để phòng tránh ruồi vàng và các loại côn trùng là dùng 2 viên long não pha chung với 16 lít nước 1 tuần xịt 1 lần rất hiệu quả.
Vườn lan ngọc điểm vào mùa mưa phải dọn sạch cỏ rác trong vườn. Khơi thông không cho đọng nước. Gom sạch lá khô vàng. Rải Vôi đã qua xử lí quanh vườn và những nơi thường xuất hiện bệnh để khử và làm sạch ổ bệnh… không để các loài côn trùnggây ảnh hưởng cũng như cắn phá.
